Tích hợp AI vào giáo dục đại học đang mở ra cả cơ hội lẫn thách thức mới, làm thay đổi cách giảng dạy và học tập truyền thống. AI có khả năng cá nhân hóa quá trình học bằng cách phân tích nhu cầu và khả năng của từng sinh viên, từ đó cung cấp tài liệu và phương pháp học phù hợp. Các công cụ học tập trực tuyến, trợ lý ảo, và hệ thống đánh giá tự động là những ví dụ về cách AI có thể giảm bớt khối lượng công việc của giảng viên, đồng thời nâng cao hiệu quả học tập của sinh viên.
Trong thời đại công nghệ phát triển nhanh chóng, trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng trở thành một yếu tố quan trọng không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả giáo dục. Tại Việt Nam, AI được coi là công cụ thiết yếu để nâng cao chất lượng giảng dạy và nghiên cứu tại các trường đại học.
Tích Hợp AI vào Giáo Dục, Sáng Kiến Mới tại Các Trường Đại Học
Một số trường đại học tại TP Hồ Chí Minh và Hà Nội đã thiết lập quan hệ hợp tác với các tập đoàn và công ty công nghệ để thúc đẩy các sáng kiến trong lĩnh vực AI. Trong số đó, Đại học Fulbright Việt Nam, Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN), Đại học Công Thương TP Hồ Chí Minh (HUIT), và Đại học RMIT đang dẫn đầu trong việc tích hợp AI vào chương trình giảng dạy, nghiên cứu và hợp tác quốc tế.
Gần đây, Đại học RMIT Việt Nam và ĐHQGHN đã khởi động một chương trình hợp tác nghiên cứu mới, tập trung vào AI và công nghệ bán dẫn. Hơn 20 nhà nghiên cứu và đại diện ban lãnh đạo của hai trường đã thảo luận về các dự án thí điểm, với sự chú trọng vào hai lĩnh vực chiến lược này.
Giáo sư Iwona Miliszewska, Trưởng khoa Khoa học, Kỹ thuật và Công nghệ tại RMIT, nhận định rằng sự hợp tác này không chỉ mở ra một chương mới trong quan hệ đối tác giữa RMIT và ĐHQGHN mà còn đánh dấu sự khởi đầu của mối quan hệ hợp tác mới trong nghiên cứu AI và công nghệ bán dẫn. Sự hợp tác này hứa hẹn sẽ tạo ra tác động mạnh mẽ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong cộng đồng học thuật và mang lại lợi ích đáng kể cho các tổ chức và doanh nghiệp liên quan.
Giáo sư Trần Xuân Tú, Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin của ĐHQGHN, nhấn mạnh: “AI và công nghệ bán dẫn là hai lĩnh vực chiến lược, đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam chuyển đổi sang nền kinh tế số. Do đó, mối quan hệ hợp tác với RMIT là một ví dụ điển hình về cách các trường đại học có thể hợp tác để giải quyết những thách thức xã hội hiện nay.”
Trước đó, Đại học Fulbright Việt Nam (Fulbright) đã nhận được khoản tài trợ trị giá 1,5 triệu USD từ Google, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc phát triển các chương trình giáo dục AI tại Việt Nam. Khoản tài trợ này sẽ được sử dụng để thúc đẩy các sáng kiến giáo dục AI tại Fulbright, bao gồm việc tích hợp AI vào tất cả các chương trình học thuật, phát triển các chuyên ngành liên quan đến AI, và hỗ trợ nghiên cứu cũng như các sáng kiến hợp tác quốc tế.
Tiến sĩ Scott Fritzen, Hiệu trưởng của Đại học Fulbright, cho biết: “Sự hỗ trợ này không chỉ giúp Fulbright tích hợp AI vào các chương trình học thuật mà còn đóng góp vào việc đào tạo những nhà lãnh đạo tương lai, có khả năng ứng dụng AI để giải quyết các thách thức toàn cầu.”
Tiến sĩ Lê Viết Quốc, Distinguished Scientist tại Google DeepMind và thành viên Hội đồng Tín thác của Fulbright, cũng bày tỏ: “Việt Nam có vị thế thuận lợi để khai thác AI trong phát triển kinh tế và xã hội. Theo đó, Fulbright sẽ xây dựng những chương trình giáo dục mang tính chuyển đổi, có thể trở thành mô hình cho các trường đại học khác noi theo.”
Trong khi đó, Trường Đại học Công Thương TP Hồ Chí Minh (HUIT) cũng bắt kịp xu hướng này bằng cách tổ chức khóa học chuyên sâu về tích hợp AI vào giáo dục đại học và nghiên cứu khoa học.
Tiến sĩ Thái Doãn Thanh, Phó Hiệu trưởng HUIT, chia sẻ: “Việc trang bị và cập nhật kiến thức về AI mang lại cơ hội lớn nhưng cũng đầy thách thức, vì nhiều tổ chức vẫn chưa có chiến lược rõ ràng để biến AI thành công cụ thực sự hiệu quả. Tuy nhiên, thông qua AI và khóa học, các giảng viên sẽ có thể tối ưu hóa công việc, nâng cao hiệu quả và đạt được độ chính xác cao hơn trong giảng dạy và nghiên cứu.”
AI và Đổi Mới Giáo Dục, Thách Thức và Cơ Hội
Mặc dù việc tích hợp AI vào giáo dục giảng dạy và nghiên cứu tại các trường đại học ở Việt Nam đã có những bước tiến quan trọng, nhưng vẫn còn nhiều thách thức mà các trường cần vượt qua. Đồng thời, AI cũng mang lại những cơ hội quý báu để nâng cao chất lượng giáo dục và góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Một trong những thách thức lớn nhất khi tích hợp AI vào giáo dục đại học là thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao. Dù AI ngày càng phổ biến, Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn đầu phát triển đội ngũ nhân lực có kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực này. Do đó, các trường đại học cần đầu tư mạnh vào việc đào tạo giảng viên và nhà nghiên cứu chuyên môn cao về AI.
Tiến sĩ Thái Doãn Thanh cũng nhấn mạnh rằng, việc trang bị kiến thức AI cho giảng viên là cơ hội lớn nhưng đầy thách thức, vì nhiều tổ chức giáo dục vẫn chưa có chiến lược rõ ràng để ứng dụng AI hiệu quả. Điều này cho thấy, dù AI có tiềm năng lớn, việc triển khai thực tế vẫn gặp nhiều khó khăn do thiếu hụt nhân lực và kế hoạch triển khai chưa hiệu quả.
Ngoài ra, hạ tầng kỹ thuật và tài chính cũng là yếu tố quan trọng. Các trường đại học cần đầu tư mạnh vào hạ tầng công nghệ, bao gồm cả phần cứng và phần mềm, để tích hợp AI vào giảng dạy và nghiên cứu. Tuy nhiên, không phải trường nào cũng có đủ nguồn lực tài chính, đòi hỏi sự hỗ trợ từ Chính phủ và các tổ chức quốc tế.
Dù còn nhiều thách thức, AI mang lại cơ hội lớn cho các trường đại học Việt Nam trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. AI có thể cá nhân hóa quá trình học tập, giúp sinh viên tiếp thu kiến thức hiệu quả hơn và giảm tải công việc cho giảng viên thông qua các công cụ học tập trực tuyến, trợ lý ảo, và hệ thống đánh giá tự động.
Hơn nữa, AI cũng mở ra cơ hội cho các trường đại học hợp tác với các đối tác quốc tế trong nghiên cứu và phát triển. Các chương trình hợp tác, như giữa ĐHQGHN và Đại học RMIT Việt Nam, là ví dụ điển hình về cách AI có thể được sử dụng để thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nghiên cứu khoa học.
Giáo sư Trần Xuân Tú, Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin của ĐHQGHN, cho rằng AI là một trong những lĩnh vực ưu tiên chiến lược để giúp Việt Nam chuyển đổi sang nền kinh tế số. Theo đó, mối quan hệ hợp tác với RMIT sẽ giúp hai trường tận dụng được thế mạnh của nhau và tạo ra những kết quả nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao.
Các sáng kiến như học bổng Google tại Trường Đại học Fulbright Việt Nam cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy giáo dục AI. Học bổng này không chỉ hỗ trợ sinh viên có hoàn cảnh kinh tế khó khăn tiếp cận giáo dục chất lượng cao mà còn khuyến khích họ tham gia vào các dự án nghiên cứu AI, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.
Ngoài ra, việc tích hợp AI vào giáo dục còn giúp các trường đại học phát triển các mô hình giảng dạy mới, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường lao động. Tiến sĩ Lê Viết Quốc, Distinguished Scientist tại Google DeepMind, đã nhấn mạnh rằng AI sẽ giúp Fulbright tạo ra các chương trình giáo dục mang tính chuyển đổi, không chỉ mang lại lợi ích cho sinh viên mà còn tạo ra các mô hình giáo dục tiên tiến mà các trường đại học khác có thể học hỏi.